Stof en andere rommel op de baan maar ook roest aan de rails verhinderen dat treinen lekker soepel over de baan rijden. Dat betekent regelmatig poetsen maar dat blijkt niet zo makkelijk. De baan staat vol met masten, bovenleiding, boompjes, e.d.. Wanneer je al te enthousiast het poetsblokje hanteert, sloop je het een en ander voor je het weet. Dat moet handiger kunnen!

Er is natuurlijk van alles te koop maar dat vormt weer een extra uitdaging om zelf iets te bouwen. Dat lukt ook maar het heeft wel drie prototypes gekost voordat het functioneerde en effect had…

Poetsen in twee delen

De poetstrein betsaat uit twee delen:

  1. de stofblazer
  2. de railpoetser

Het geheel wordt getrokken door een wat zwaardere lok omdat de poetswagon nogal wat weerstand op de rails heeft.

1 – Stofblazer

Het eerste deel van de poetstrein bevat een stroomafnemer en een ventilator die onder de wagon is gemonteerd net boven de rails. De stroomafnemer gaat naar een gelijkrichter die er gelijkstroom van maakt en van daar uit naar de ventilator. Je zou een soort stofzuiger werking verwachten maar dat bleek in de praktijk niet krachtig genoeg te zijn. Ik heb daarom de draairichting van de ventilator omgedraaid zodat hij nu stof en andere rommel van het spoor af blaast en dat werkt prima.

IMG_0024

De wagon is een goederenwagon waaruit de ramen zijn verwijderd zodat er lucht in de wagon kan stromen die via de ventilator weer naar buiten wordt geblazen. Binnenin is de gelijkrichter gemonteerd en een opening in de bodemplaat gemaakt waardoor de ventilator de lucht kan aanzuigen. Tevens gaat de gelijkstroom naar een aansluiting aan de linkerkant waarop straks een tweede poetsmachine wordt aangesloten.

poetstrein

Hieronder de blaas-wagon. Voordat deze wordt gesloten met het dak worden er nog wat flinke bouten ingelegd om de wagon iets meer gewicht te geven.

IMG_0025

De onderkant van de wagon met ventilator en stroomafnemer:

IMG_0027

2 – Railpoetser

Rails poets je normaal met een speciaal poetsblokje. Deze tweede poetswagon doet dit gemotoriseerd.
Daartoe heb ik een kolenwagon genomen en daarin een gat van ca. 1 cm geboord:

SAM_1658

Het motorisch gedeelte is opgebouwd uit Lego-onderdelen. Hieronder is de opstelling goed te zien. Linksboven een motor met rechts daaraan vast een transmissie die de snelheid van de motor behoorlijk vertraagd. Van daaruit via enkele tandwielen naar een as die door het gat in de bodem van de wagon wordt gevoerd.

SAM_1645

De wagon moet worden verzwaard met metalen onderdelen die in de voor en achterkant van de wagon worden bevestigd. Wanneer de wagon te licht is drukt de verende schuurschijf de wagon tijdens het poetsen van de rails af. Maak je de wagon (samen met de andere wagons) echter te zwaar dan kan de loc het geheel niet meer trekken. Even experimenteren dus.

SAM_1646

Op de as wordt een poetsschijf geschoven. De poetschijf bestaat uit een plastic schijf waaronder via dubbelzijdig plakband een schijfje schuurblok is gemonteerd.

poetsblokjeDit schijfje is afgesneden van een normaal rail-poetsblokje en vervolgens rond geknipt. 

Poetsblokje (Conrad)

De schijf zit via een veer verbonden met een klemmend ringetje dat is vastgelijmd aan de veer (zie foto).

SAM_1659 SAM_1660

De poetsschijf wordt op de as gestoken. Door de veer tussen de as en de schijf wordt de schijf verend op de rails gedrukt zodat de poetsschijf altijd kontakt maakt met de rails. De motor wordt vastgezet met draad zodat tijdens werking alles op zijn plaats blijft zitten.

IMG_0013

Tot slot wordt de motor aangesloten op de ‘stofblaas’-wagon (zie boven) die voor de stroomtoevoer zorgt.

De poetstrein is nu klaar voor vertrek:

IMG_0012