In dit artikel bekijken we hoe mooie foto's van modelbaan scenes kunnen worden gemaakt. Heb jij tips of aanvullingen, voeg dan onder aan deze pagina jouw reactie toe.
Camera en perspectief
Er spelen een aantal zaken een belangrijke rol. Op de eerste plaats is daar natuurlijk de camera.
Compact camera
Met een compact camera zijn best aardige foto's te maken temeer omdat een compactcamera een kleine korte scherpstelafstand heeft. Hij kan in de scenery worden geplaatst en dus details en uithoekjes in de modelbaan kan vastleggen hetgeen met een grotere reflexcamera niet mogelijk is. Bovendien blijft de achtergrond tamelijk scherp. Veel van de foto's op deze site zijn dan ook (noodgedwongen) met een compactcamera gemaakt.
Spiegelrelex camera
Met een spiegelreflex camera hebben we echter meer mogelijkheden qua instellingen en lenzen waarmee de kwaliteit van de foto behoorlijk kan worden beïnvloed. Nadeel is weer de grootte van de camera zodat deze niet in de scene kan worden geplaatst. Je kunt natuurlijk foto's van bovenaf nemen maar dat levert altijd een vogelperspectief op. Dat geeft eerder het gevoel dat je naar een miniatuurwereld kijkt dan wanneer de foto wordt genomen op ooghoogte van de bewoners van de modelbaan.
Smartphone
Daarom maak ik soms foto's met mijn smartphone ondersteboven rustend op bijvoorbeeld een weg, waarbij de lens zich op zo'n twee centimeter (= de hoogte van een figuurtje) boven de maailinie bevindt . Leuk resultaat maar met beperktere kwaliteit natuurlijk. Hoewel dat met de nieuwste toestellen eigenlijk niet meer telt.
Met de reflexcamera kunnen we de beste fotokwaliteit bereiken met daarbij de beperking qua opstelling langs de modelbaan van waaruit kan worden gefotografeerd. Vandaar dat je voor deze foto's vooral naar een mooie doorkijk vanaf de zijkant moet zoeken, liefst ook weer op (miniatuur) ooghoogte.
Belichting, sluitertijd en ISO
Om te beginnen hebben we veel licht nodig vanwege de noodzakelijke lange belichtingstijden (waarom zien we zo). Nu is een flinke portie licht boven een modelbaan ook voor het bekijken alleen al een noodzaak, wil het allemaal een beetje vrolijk en fleurig uitzien. Op de meeste banen wordt tenslotte een zomers (en dus zonnig) landschap nagebootst.
Gebruik nooit flitslicht omdat dit zeer onrealistische felle kleuren geeft en harde schaduwen.
Bij normale belichtingstijd en diafragma (zie foto 1a) blijkt dat, na scherpstelling op het hoofdonderwerp, de motorrijder weliswaar netjes in beeld komt maar de omgeving wazig blijft.
Om een grotere scherptediepte te verkrijgen, moeten we de lensopening verkleinen door een hoger diafragmagetal in te stellen, bijvoorbeeld F22 (foto 1b). De belichtingstijd neemt dan fors toe omdat er nog maar weinig licht in de camera valt. Dat vereist op zijn beurt weer het gebruik van een statief omdat je een reflexcamera niet 25 seconden perfect stil kunt houden. Om de sluiterstijd korter te houden zou je het ISO-getal kunnen verhogen waardoor je de sensor van de camera gevoeliger maakt. Bij reflex camera's kan dat tot tot zo'n ISO 800 zonder dat er in de foto noemenswaardig meer ruis komt (zie ook foto 3).
Foto 1a
klik op foto voor vergroting
Niet goed: diafragmagetal te laag (lensopening te groot)
Diafragma: F 3,5
Belichtingstijd:1/3 sec
ISO: 100
Foto 1b
klik op foto voor vergroting
Goed:scherptediepte goed, hoog diafragmagetal (kleine lensopening)
Diafragma: F 22
Belichtingstijd: 25 sec
ISO: 100
Op foto 2 is goed het kleurverschil te zien bij foute en goede instelling van de witbalans.
Foto 2a
klik op foto voor vergroting
Hier zijn weliswaar de goede instellingen gebruikt (sluitertijd, diafragma en ISO) maar is de witbalans niet goed ingesteld.
Foto 2b
klik op foto voor vergroting
Hier staat de witbalans beter ingesteld. De meeste (nieuwere) camara's hebben de mogelijkheid om de witbalans op het LCD-scherm van de camera te controleren. Meestal kunt je ook een vaste preset kiezen voor het soort licht dat je gebruikt. Tot slot kun je de witbalans achteraf nog bijstellen in een fotobewerkingsprogramma.
Foto 3
De varianten van foto 3 laten nog eens alle verschillende instellingen zien die van belang zijn voor een goede foto:
Goede instellingen:
klik op foto voor vergroting
Verkeerd diafragma:
klik op foto voor vergroting
Verkeerde witbalans:
klik op foto voor vergroting
Verkeerde ISO (6400 ! en dus meer ruis):
klik op foto voor vergroting
Overige tips
Let ook op de achtergrond van de modelbaanfoto. De muur van de ruimte waarin de modelbaan staat, draagt natuurlijk niet bij aan een realistisch lijkend landschap terwijl een fotografische of geschilderde achtergrond met bijvoorbeeld heuvels en bomen en daarboven een mooie wolkenhemel de foto 'af' maakt (zie elders op deze site hoe je zelf een mooie achtergrond kunt maken).
Ook kan het noodzakelijk zijn de foto achteraf nog te bewerken om bijvoorbeeld nog een kleurcorrectie toe te passen, een uitsnede te maken of de horizon recht te zetten. Een goed gratis programa hiervoor is GIMP (met Nederlandstalige gebruikersinterface).
Geef een reactie